Aangifteplichtige ziekten

De meldingsplichtige ziekten zijn verdeeld over de groepen A, B1, B2 en C. Deze indeling is gebaseerd op de mate waarin dwingende maatregelen opgelegd kunnen worden om de bevolking te beschermen.

Artsen en laboratoriumhoofden zijn verplicht na vaststelling of bij vermoeden van deze infectieziekten dit te melden aan de GGD. De GGD heeft dan de taak om eventueel de bron van de infectie op te sporen en na te gaan of contacten van de patiënt risico lopen besmet te raken. De GGD kan vervolgens in overleg met de melder maatregelen nemen om de contacten te beschermen en verspreiding van de ziekte tegen te gaan.

Goede infectieziektebestrijding begint met een snelle melding. Alleen zo kan de overheid adequate maatregelen nemen. Denk aan bron- of contactopsporing, vaccinatie en/of antibioticaprofylaxe, voorlichting aan zorgverleners en/of mensen die een risico lopen op besmetting, het instellen van hygiënemaatregelen of een beroepsverbod, het weren van besmettelijke leerlingen van scholen of kinderdagverblijven en in uiterste gevallen isolatie van besmettelijke patiënten of quarantaine van contacten.

Infectieziekten zijn meldingsplichtig als ten minste aan 1 van 4 onderstaande criteria wordt voldaan:

• De infectieziekte komt voort uit een open bron waartegen de omgeving zich niet of moeilijk kan beschermen. Gezien de aard en besmettelijkheid van de ziekte moeten, al dan niet dwingend opgelegde, maatregelen getroffen worden om verspreiding van de ziekte te voorkomen;

• De melding is onmisbaar voor preventie en bestrijding en kan niet op een andere op een andere manier verkregen kan worden;

• Gegevens zijn van belang om afgeleide risico’s voor de bredere populatie tijdig te signaleren, zoals het falen van vaccins in het Rijksvaccinatieprogramma;

• De infectieziekte heeft mogelijk internationale consequenties en moet worden gemeld aan de Wereld Gezondheidsorganisatie volgens de Internationale Gezondheidsregels.

De groepen A, B1 en B2 zijn opgenomen in de Wet publieke gezondheid. Groep C wordt vastgesteld bij Algemene Maatregel van Bestuur (opgenomen in het Besluit publieke gezondheid), om deze lijst bij nieuw wetenschappelijk inzicht gemakkelijker te kunnen wijzigen.

Groep A

Mogelijk wettelijke maatregelen: gedwongen opname tot isolatie of thuisisolatie, gedwongen onderzoek, gedwongen quarantaine (inclusief medisch toezicht), verbod van beroepsuitoefening. Dit geldt voor:

• Apenpokken (Monkeypox)
• COVID-19
• MERS-coronavirus
• Pokken
• Polio
• Severe acute respiratory syndrome (SARS)
• Virale hemorragische koorts

Groep B1

Mogelijk wettelijke maatregelen: gedwongen opname tot isolatie of thuisisolatie, gedwongen onderzoek, verbod op beroepsuitoefening. Dit geldt voor:

• Humane infectie met dierlijk influenzavirus
• Difterie
• Pest
• Rabiës
• Tuberculose

Groep B2

Mogelijk wettelijke maatregelen: verbod op beroepsuitoefening. Dit geldt voor:

• Buiktyfus (typhoid fever)
• Cholera
• Hepatitis A
• Hepatitis B
• Hepatitis C (recent opgelopen)
• Kinkhoest
• Mazelen
• Paratyfus
• Rubella
• Shigatoxineproducerende Escherichia coli / enterohemorragische Escherichia coli-infectie (STEC)
• Shigellose
• Invasieve groep A-streptokokkeninfectie
• Voedselinfectie voor zover vastgesteld bij 2 of meer patiënten met een onderlinge relatie wijzend op voedsel als bron

Groep C

Dwingende maatregelen kunnen niet opgelegd worden. Maar melding en persoonsgegevens zijn nodig om de inzet van vrijwilligers/te adviseren maatregelen rondom de patiënt of anderen in de gemeenschap mogelijk te maken.

• Antrax
• Bof
• Botulisme
• Brucellose
• Chikungunya (alléén meldingsplichtig in Caribisch Nederland: Bonaire, St. Eustatius, Saba)
• Carbapenemase-producerende Enterobacteriaceae (CPE)
• Ziekte van Creutzfeldt-Jakob (klassieke)
• Ziekte van Creutzfeldt-Jakob (variant)
• Dengue (alléén meldingsplichtig in Caribisch Nederland: Bonaire, St. Eustatius, Saba)
• Gele koorts
• Invasieve Haemophilus influenzae type b-infectie
• Hantavirusinfectie
• Legionellose
• Leptospirose
• Listeriose
• Malaria
• Meningokokkenziekte
• MRSA-infectie (clusters buiten het ziekenhuis)
• Invasieve pneumokokkenziekte bij kinderen geboren vanaf 01-01-2006 en bij een persoon van 60 jaar of ouder
• Psittacose en andere chlamydia-infecties van dierlijke oorsprong
• Q-koorts
• Tetanus
• Trichinose
• Tularemie
• West-Nilevirus
• Zikavirusinfectie

Een overzicht met meldingsnormen voor het melden aan de GGD door artsen en laboratoria en de snelheid van melden aan de LCI door de GGD is hier te vinden.